İç konuşma ve bilinç akışı teknikleri modern anlatım teknikleridir. Klasik gerçekçi
romanda, roman kişisinin iç yaşantısı genellikle iç çözümleme tekniği ile ortaya konulurken
modern romanda iç çözümleme tekniği gerçeği aktarma yolunda yetersiz bulunur. Modern
romanda roman kişisinin iç dünyasını olduğu gibi sergilemek amacında olan yazarlar, iç
konuşma ve bilinç akışını bir arada kullanarak okuyucuyla roman kişisini doğrudan doğruya
baş başa bırakmak isterler. Türk edebiyatında bilinç akışı ilk kez Tanzimat Dönemi yazarı
Recâizade Mahmut Ekrem’ inAraba Sevdası(1898) romanında görülür. Daha sonralarıProust
ve Joyce’ den etkilenen Ahmet Hamdi Tanpınar ve Peyami Safa ruhsal gerçekliği araştırırken
iç konuşma ve bilinç akışına tekniklerine başvururlar. Bu yazarların romanları Türk romanı
için, yeni bir gerçeği yeni teknik aracılığıyla yansıtma yolunda çok önemli basamaklardır. Oğuz
Atay’ın 1972’de yayımlananTutunamayanlar romanı ise, kahramanının iç gerçekliğini
neredeyse romanın bütününde iç konuşma ve bilinç akışı tekniklerini kullanarak onun
bilincinden olduğu gibi gösteren ilk örnek olarak çok ses getirmiştir. Daha sonradan pek çok
modernist yazarımız iç gerçekliği yansıtırken bu tekniği başarıyla kullanmıştır. Bu bildiride
Türk edebiyatından seçilen romanlar örnekleminde iç konuşma ve bilinç akışı tekniklerinin
nasıl uygulandığıortaya konmaktadır.
This is an open access article distributed under the Creative Commons Attribution License which permits unrestricted use, distribution, and reproduction in any medium, provided the original work is properly cited.
The statements, opinions and data contained in the journal are solely those of the individual authors and contributors and not of the publisher and the editor(s). We stay neutral with regard to jurisdictional claims in published maps and institutional affiliations.